Putin’in son ziyareti rutinin ötesinde bir önem taşıyor. Petrol fiyatlarının şok yükselişi, Rusya’ya uygulanan ambargo, İran’la Batı arasındaki müzakereler Moskova-Ankara arasındaki yeni dönemin şifrelerinden bir kaçı.

Türkiye’nin Rusya, İran gibi bölgesel güçlerle ticari ilişkileri son dönemde hep artış gösteriyordu. Ancak Putin’in son ziyareti Rusya-Türkiye arasındaki ilişkilerin boyutu açısından önceki döneme göre daha farklı.

Arada ihtilaflı konular olduğu bir gerçek, Suriye ve Kırım gibi. Türkiye Suriye meselesinde sadece Rusya ile değil İran’la da karşı karşıya. Fakat çok yönlü bir dış politika uygulayan Ankara, elma ile armutların ayrı sepete koyarak ticari ilişkilerle, siyasi hassasiyeti farklı konumlandırmasını biliyor.

Bölge 1 yıl öncesine göre çok farklı. Ukrayna krizi geçen yıl bu vakitlerde darbeye doğru şekil alıyordu. Kiev’deki yönetim değişikliği Rusya’nın Kırım ilhakı, Ukrayna’da bir iç savaş ve ABD ile AB’nin Moskova’ya yönelik ambargosunu getirdi.

Bu süreçte petrol fiyatlarının düşüşü Rusya’yı ekonomik kriz öncesi son durak kabul edilen resesyon sürecine soktu.

OPEC’in petrol üretimini arttırmasıyla fiyatlar düştü. Bu işin arkasında Amerika ile Körfez ülkeleri var. Amaç ambargodan sonra Rusya’yı petrolle vurmaktı. Çünkü ucuzlayan petrol, Rus gazına ilgiyi azalttı.

Petrol artı ambargonun Moskova’ya ilk etapta çıkardığı acı fatura yaklaşık 40 milyar dolar oldu.

Rusya bir de Kırım ve Suriye krizlerinde geri adım atsaydı onlar için durum daha vahim olacaktı. Çünkü Kırım, Rusların Karadeniz’den; Suriye ise Akdeniz’den çıkış noktaları. Suriye’nin kaybı Rusya’nın Akdeniz’de limanının olmaması anlamına geliyor. Aynı şekilde Kırım’ın kaybı da Rusları Karadeniz’den bile çıkamaz hale getiriyor.

İşin bir de İran boyutu var. İran’la Batı bir yıldır müzakere masasında. Hedef nükleer pazarlıkta İran’ı bir noktaya getirip, Tahran’a yönelik ambargoları kaldırmak.

Müzakereler Haziran’a kadar uzatıldı. 24 Kasım son tarihti ancak sonuç çıkmadı. Çünkü İran’ın bir yıl önce masaya otururken kenarda hazır tuttuğu B planı artık yok.

Neydi İran’ın B Planı. Rusya ile işbirliği. Ruslar, bu süreçte kara listeye alınınca, İran’ın da Batı ile müzakere ederken kullandığı Rus kozu ortadan kalkmış oldu.

Türkiye ise bu noktada değerine değer kattı. Kasım ayı Irak’la buzlar erirken, hem Bağdat hem de Erbil yönetimleriyle enerji konusundaki pürüzler giderildi, ticaret hacmi genişletildi.

Aralık ayı ise Ruslarla start aldı. Putin zaten gelmeden önce verdiği mesajlarda Rusya’nın son düştüğü durumu açık açık anlatıyordu.

O nedenle Putin’in bu ziyareti öncekilere göre çok farklı önem taşıyor. Doğu ve Batı’dan köşeye sıkıştırılan Rusya’nın içinde bulunduğu krizden çıkış noktası Türkiye.

Haber 7

Taha Dağlı

 Mit Zitat antworten