MEVLANA’YLA DÜNYADAN CENNETE, AKILDAN AŞKA YOLCULUK
Gönül Gözünüzü Açın
“Bilgide ne kadar ileri giderseniz gidin, onunla gaybı gören gözleriniz açılmaz.” Düşünerek öğrenecekleriniz az, ilhamla öğrenecekleriniz ise çoktur.“Düşünce oluğa benzer, vahiy ve keşif ise bulut ve denizdir.” Gönül gözünüz nasıl mı açılacak?
-Yücelik yolunda boyun eğerek yürüyün: “Akıl ve zekâda olgunlaşmakla Allah’a ulaşılmaz. Padişahın ikram ve ihsanı aczini bilen kişiden başkasını kabul etmez.” “Kim kendi eksikliklerini görüp anlarsa, yedeğinde dokuz at olduğu hâlde gelişme yolunda koşar. Kendisini olgun sanan, ululuk sahibi Yaradan’ın yolunda uçamaz. Sizden kendini beğenme defoluncaya kadar gönlünüzden de çok kan akar gözünüzden de.” “Yerle bir olan bak hele oklara hedef olur mu hiç? Fakat yerden baş kaldırdığınız zaman, hedefler gibi çaresiz yaralanırsınız.” “Büyüklenmek Yaradan’a ortak koşmaktır.”
-Kulluğunuza tutunun: “Tutulmadan kekelemeden yüzlerce kitap okusanız, Allah takdir etmediyse, aklınızda hiç bir şey kalmaz. Fakat Allaha kulluk ederseniz, bir kitap bile okumadan yeninizden yakanızdan duyulmadık bilgiler bulursunuz.” Helallerden ayrılmayın. “İlim ve hikmet helal lokmadan doğar. Aşk[3] ve duygu inceliği helal lokmadan ileri gelir.”
-Şükre sarılın: Hayatınızı saran maddi ve manevi tüm ilahî nimetleri, mutlulukla, minnetle, şükürle sahiplenin. Sır şu sözde saklıdır: “Şükür etmeyenden güzellik de kaybolur; yetenek ve sanat da. Artık bir daha ondan bir eser bile göremezsiniz.”
-Sabırla direnin: İbadetlerde, musibetlerde ve nefsin kötülükleriyle mücadelede dirençle sabredin. Zira “Nerde bir gönül varsa, sabırla cilalanır. Sabır sıkıntının anahtarıdır. Öyleyse sırrına ermek için gülerek, hoşlanarak onun derdini çekin.” Son olarak ilahî aşka talip olun.
Dünyevi Aklınız Sınırlıdır
Her gözün aklı kendi kavrayışıncadır. Her canlı bir zanla her şeyi anladığını sanır. Oysa karınca sizin gözyaşınızdan ne bilir? Çocuğun ufku peygamberin ufkundan ne anlar? Akıl mumunuzla güneşlerin yıldız kaldığı evreni aydınlatıp ufuklarını okuyabilir misiniz?
Dünya gözüne dayanan “küçük akıldır ki aklın adını kötüye çıkarmıştır. Küçük aklın sırf dünya dilemesi yüzünden insan akıbette dileksiz kalıp gitmiştir.” Tırtıl gibi bakabilen göz yaprak arzusundadır; peygamber gibi bakabilen göz ise cennet sevdasındadır.
Aklınız aracı kıyastır. Sınırları da gözün ufkudur. Akıl bilmediğini anlamaz. Gözünüz gayba kapalıysa aklınız gaybı anlamaz. Sadece dünyayı görüyorsanız, ötesini akılsızca bulursunuz. Fiziğin ve zamanın ötesini görmediği halde her şeyi gördüğünden ibaret sanan akıl, gerçeği kavradığına inanan tırtılın aklına benzer. Dar bakışlı küçük gözden doğan sınırlı aklın akıbeti inkârcılıktır.
Akıl ışıktır ve sadece görebildiğiniz alanı aydınlatabilir. Kafa gözünüz, gönül gözünüzle kıyaslanabilir mi? “Güneş gibi ışık saçan bir akıl gerek ki, ancak doğru yolda, gerçek olarak kılıç çalsın.” Gönül gözüyle fiziğin, zamanın ötesini görebilseydiniz aklınızın algısı değişirdi.
Şehvet Aklınızı Öldürmesin
“İnsan vücut yönünden hayvan, ruh bakımından ise melektir. Toprağa mensup olan vücut yerde kalır. Ruh ise yüce göklerin süsüdür.” Siz akıl ve şehveti birlikte taşıyan bambaşka bir benzersiz canlısınız. Aklınız şehvetinizi geçerse melekleri aşarsınız. Şehvetiniz aklınızı geçerse de hayvanlardan aşağıya düşersiniz.
Kinin, kibrin, kıskançlığın kölesi olmayın. Kararlarınızı dünyevi arzularınıza odaklanan şehvetinize göre değil, sonsuzluğu arayan aklınıza göre belirleyin. Elinizin, belinizin, dilinizin doyumsuz arzularında boğulmak istemezsiniz. Nice insanlar ateşe uçan pervane böcekleri gibi şehvetin sarhoşluğundadır. “Akıl şehvetin zıddıdır. Şehvetin çevresinde dönüp dolaşan akıl, akıl değildir.” “Nefis, bir başka nefisle sevindi mi, karanlık artar, yol belirsiz olur.” “Sonu görmeyen akıl nefis kesilir.”
|