Mercânî Camisinde Tarihî Cuma
Başbakanlıktaki görüşmenin ardından heyet doğrudan Cuma namazını kılmak üzere tarihi Mercânî camisine gitti. Buradaki kalabalık cemaate bir hutbe okuyan Ali Bardakoğlu, Türkiye’deki Müslümanların dostluk ve kardeşlik selamını ileterek sözlerine başladı. Aynı anda Tatarcaya da çevrilen hutbede Bardakoğlu, Mercânî gibi büyük alimleri yetiştiren ve büyük sıkıntılardan sonra bugünlere gelen Tatar halkının geleceğe umutla bakması gerektiğini belirtti. Cemaat arasında gençlerin çokluğunun da önemine işaret eden Bardakoğlu, İslam dininin ahlâki prensiplerinin çocuklara ve gençlere benimsetilmesinin önemi üzerinde durdu. Bardakoğlu, dindarlığın ahlâki bir dindarlık olarak öne çıkmasının birçok yanlış anlayışları ortadan kaldıracağını ve fanatizmi engelleyeceğini de ilave etti. Bardakoğlu, dünyada bazı kimselerin İslam’ı terör ve radikal hareketlerle özdeşleştirmeye çalıştığını bu yüzden de hep birlikte İslam’ı gerçek anlamıyla dünyaya tanıtmak gerektiğinin altını çizdi. Bardakoğlu’nun hutbesinin ardından Cuma namazını da Başkan Yardımcısı Mehmet Görmez kıldırdı.
Cuma namazı sonrasında heyet, Mercânî külliyesi içinde Kazan Müftüsü Mansur Celalettin tarafından verilen yemeğe iştirak etti. Burada Diyanet İşleri Başkanı’nı bir süpriz bekliyordu. Yıllarca öğretim üyeliği yaptığı Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden arkadaşı olan Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz da orada bulunuyordu. Hasan Kamil Yılmaz, Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı’nın Kazan’da açtığı İslam Koleji’nin davetlisi olarak bir başka heyetle gelmişti Kazan’a. Tataristan Cumhurbaşkanlığının Dış İlişkiler Sorumlusu Timur Akulov da yemeğe iştirak etti. Yemeğin ardından Mercânî külliyesi içinde yer alan İslam Koleji ziyaret edildi. Kolejin kuruluşu ve programı hakkındaki bilgileri Diyanet İşleri Başkan’nına Hasan Kamil Yılmaz verdi. Bütün restorasyonunu ve tefrişini Aziz Mahmut Hüdayi Vakfı’nın yaptığı bu kolej, henüz bir yıl önce kurulmuş ve yine bu vakfın görevlendirdiği iki yetkili tarafından idare ediliyor. Ayrıca Kazan’da, Özbekistan’da ve Türkiye’de dini eğitim almış yerli hocaları da bulunuyor. Kolej, Tataristan Müslümanları Dini İdaresi ve Kazan Müftülüğünün işbirliği ile kurulmuş ve temizliği ile dikkat çekiyor. Ali Bardakoğlu kolejin programı üzerinde durarak bununla ilgili ortak bir ıslah çalışması üzerinde durdu ve diğer konularda da yardıma hazır olduklarını söyledi.
İslam Koleji ziyaretinden sonra heyetin yeni adresi Rusya’nın en eski üniversiteleri arasında yer alan ve 1804’te kurulmuş olan Kazan Devlet Üniversitesi’nin oldukça zengin eserlere sahip olan Lobaçevski Kütüphanesi idi. Lobaçevski Kütüphanesi yaklaşık 5 milyon cilt eserin saklandığı önemli bir kütüphane. Oldukça kıymetli el yazma ve basma eski eserin yer aldığı nadir eserler bölümüne yapılan ziyarette bölüm müdürü Cevdet Minnullin bazı yazmalardan, basmalardan ve gazetelerden örnekler gösterdi. Bunlar arasında Mercânî’nin İbn Haldun’dan etkilenerek yazdığı 7 ciltlik Vefiyetü’l-Eslâf adlı tek nüsha yazma eseri de vardı. Bu eserden birazcık bahsetmekte fayda var. Arapça kaleme alınmış olan bu eserin sadece birinci cildi basılmış, kalan 6 cildi ise halen yazma olarak saklanıyor. Birinci ciltte genel olarak ilimler tasnifi üzerinde durulan bu eserin diğer altı cildinde İslam dünyasında yetişen alimler, dönemler dikkate alınarak, tanıtılıyor. Altıncı cilt ise özellikle İdil Ural bölgesinde yetişen ulemaya tahsis edilmiş. Buhara’da, Semerkant’da öğrenim görmüş ve buralardaki zengin kütüphanelerde araştırmalar yapmış olan Mercânî’nin bu eseri şüphesiz oldukça önemli. Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu burada özellikle Vefiyetü’l Eslâf’ın temini üzerinde durdu.
<a href="redirect.jsp?url=http://www.diyanet.gov.tr/turkish/yhaber.asp?id=91
" target="_blank">http://www.diyanet.gov.tr/turkish/yhaber.asp?id=91
</a>