Soru: Sayın Ateş, Kur"ân-ı Kerîm, köleliği ve cariyeliği yasaklamamıştır. Bu durum insan haklarına uygun mudur? Mehmet Çetinkaya
Cevap: Şunu iyi bilmek gerekir ki köleliği İslâm getirmemiş, mevcut kölelik sistemini köleler lehine düzeltmiş ve köleliğin kaldırılmasını, ulaşılması gereken bir hedef olarak göstermiştir. Aynı konudaki bir soruya daha önce verdiğim cevabı yinelemekte yarar görüyorum: İslâm, köleliğin kaldırılması için önemli adımlar atmıştır. Ancak birdenbire yasaklamamıştır. Bazı toplumsal yasakların zamana yayılması, dinin tedricilik prensibi gereğidir. Eğer Kur"ân"ın ve Peygamber"in prensipleri, gereğince uygulansaydı, Peygamber asrından hemen sonra köleliğin tamamen kaldırılmış olması gerekirdi.
Çünkü: "Fakat insan, o sarp yokuşa atılamadı. Sarp yokuşun ne olduğunu sen nereden bileceksin? Bir boynu (kölelik zincirinden) çözmek." (Beled: 11-13) âyetlerinde, köleleri özgürlüğe kavuşturmanın, ulaşılması gereken bir hedef olduğu vurgulanmaktadır.
Kur"ân, bazı günâhların ve hatâların kefareti olarak köleyi özgürlüğe kavuşturma gereğini koymakla, insanları özgürlüğe kavuşturmanın ne denli önemli bir şey olduğunu göstermiştir. Peygamber de hür bir insanı köle yapıp satan kimsenin, kıyamette hasmı olacağını buyurmuştur. Öyle ise İslâm"ın köleliği benimsediğini, ya da teşvik ettiğini söylemek insafsızlık olur.
Köleliğin esas kaynağı savaşlardı.
Kur"ân, bu kaynağı kurutmakla köleliğin kaldırılmasına giden yolu açmıştır. Çünkü Kur"ân"ın savaş tutsakları hakkındaki hükmüne göre tutsak ya lütfen veya fidye ile serbest bırakılır. Tutsağın köle de yapılabileceği bir üçüncü seçenek yoktur. Demek ki İslâm"ın asıl hedefi, köleliği kaldırmak idi. Zaten kölelik, tevhit dininin özüne aykırıdır. Zira tevhidin temel ilkesi, insanları sadece Allah"a kul yapmaktır. Kölenin anlamı kul demektir. İnsan insanın kulu olamaz, insan sadece Allah"ın kuludur.
Cuma namazını kadınlar kılabilir mi?
Soru: Benim sizden öğrenmek istediğim Cuma Namazı"nı kadınlar da kılabilir mi? Hayır ise neden? N. Günay
Cevap: Kur"ân"ın emirleri erkekleri de kadınları da kapsar. Cuma Namazı da erkeklere olduğu gibi kadınları da kapsar. Nitekim Peygamberimiz döneminde kadınlar da Cuma ve Bayram namazlarına da katılırlar, erkeklerin arka bölümünde durup namazlarını kılarlardı.
Eski Diyanet İşleri Başkanı
Prof. Dr. Süleyman Ateş
Fax: 0212 356 26 81
E-Mail: suleymanates@gazetevatan.com
Link
<a href="redirect.jsp?url=http://www.gazetevatan.com/cat/sates.asp?kid=29" target="_blank">http://www.gazetevatan.com/cat/sates.asp?kid=29</a>