[xstudentxnrw]

Allah’ın sıfatlarını inkar edene , manalarını red edene , batıl teviller yapana mulhidi ilhad denir. Esma-i Hüsnanın Mekke devrinde inen isimleri :

1- Rabb : benzeri olmayan , efendi verdiği nimetlerle mahlukların durumlarını düzelten , yaşatma , terbiye etme , emretmenin sahibi Rabb ismi kuranda 970 defa kullanılmıştır.

2- El-Ekrem , El-Kerim , Zülcelal vel İkram : keremin hakikati karşılık beklemeden vermektir.

3- Allah : Bütün ilahi sıfatları kendinde toplayan zata delalet eden alemdir. Kuranda 2697 defa geçer.

4- İlah : Mabud, düzenleyen, kural koyan, vb manalarına gelir.

5- El-Vekil : Herşeyi tedbir ve idare eden gözeten kendisinden hiç bir şeyin bilgisi gizli kalmayan , hiç bir şeyi korumak ve idare etmek kendisine zor ve ağır gelmeyen demektir. 14 ayette geçer.

6- Ehlüt Takva ve Ehlü muğfire : “Bununla beraber Allah dilemeksizin öğüt almazlar. Korumaya ehil alanda O’dur. Bağışlayacak olan da. “Müddesir 56.

7- Er - Rahman , Er - Rahiym : Rahman ismi 57 defa , Er - Rahiym ismi 114 defa kuranda geçmektedir. Besmeleler hariç. Rahman : Dünyada mümin kafir ayırt etmeksizin herkese acıyıp ihtiyaçlarını gideren , Rahim ise ahirette sadece müminlere acıyıp kurtaracak olan demektir.

8- Maliki Yevmiddin : Din gününün ( ahiret ve mahşer gününün ) sahibi odur.

9- Zül – Arş : Allah arşı yaratmıştır.

10- El – Ala , El – Ali , El – Müteal : Allah yücedir.

11- El Habir : Herşeyin iç yüzünden ve gizli taraflarından haberdar demektir.

12- El – Ehad , El – Vahid : Şeriki ( ortağı ) olmamak bakımından Allah’ın birliği .

13- Es – Samed : Kendisinden üstün kimsenin olmadığı ve insanların ihtiyaç ve işlerinde kendisine yöneldikleri seyyid anlamına gelir.

14- El – Alim : Allamul Guyub , kainat içi ve dışı herşeyin bilgisinin kendisinde olması, ondan gizli kalmaması demektir.

15- El – Aziz : Mağlup edilmesi mümkün olmayan , galib .

16- El – Hamid : ancak kendisine hamd olunan , bütün varlığın diliyle biricik öğülen demektir.

17- El – Şehid : Her zaman ve her yerde hazır ve nazır.

18- ******

19- El - Vedud : sevilen manasındadır.

20- El – Mecid : genişlik , kerem ve ululuk.

21- Falli ma Yurid : irade ettiğini yapan .

22- el – Muhit : Münferit olarak gelmişdir.

23- El – Hakim : Hükmeden , hüküm verendir.

24- El – Kadir : Herşeye gücü yetendir.

25- El – Karib : Yakın olan manasına gelir.

26- El – Vehhab : Çeşitli çeşitli nimetleri daima bağışlayan , kuranda 3 ayette geçer.

27- El – Kahhar : Allah hakimiyet ve kudrette kullarına galebe eder. 6 ayette el- Vahidul Kahhar olarak geçer.

28- El – Fettah ( Hayrul fatihin ) : Kapalı olan herşeyi inayeti ile açan demektir.

29- El – Veli , El - Mevla , El – Vali : yardım eden , kainatın ve mahlukatın işlerini tekeffül eden demektir. Kuranda 13 yerde geçer. Bütün varlıkların hükümranı ve onlar üzerinde tasarruf sahibi olarak geçer . “İnananların velisi Allah’tır ‘’

30- Es – Semi : 10 mekki , 22 medini ayette geçer. Herşeyi işiten demektir.

31- El – Halik : Kuranda 250’den fazla yerde geçer. Her şeyi yaratan anlamına gelir. Hem ilk yaratan sonrada devamlı yaratan anlamına gelir. Var olan her şeyde bir gaye ve halika ait yönü ile bir kemal bulunur.

32- El - Basir : yapılanları tek tek görüp zapt edip muhafaza edendir.

33- El - Hadi : 350 yerde geçer. Hidayet lütfeden demektir.

A-Herşeye yol gösterendir. ‘’O karanlığı delercesine etrafını aydınlatan sabah yıldızıdır. “Tarık 3 .

A- Peygamberin diliyle çağrılan hidayet : “Onları emrimiz uyarınca doğru yolu gösteren önderler yaptık ve kendilerine hayırlı işler yapmayı , namaz kılmayı , zekat vermeyi vahyettik. Onlar bize ibadet eden kimselerdi. “Enbiya 73

B- Hidayeti kabul edene ait hidayet : “doğru yolu bulanlara gelince , Allah onların hidayetlerini arttırır ve onlara takvasını öğretir. “muhammed 17

C- Ahirette cennete hidayet : “onların altlarından ırmaklar akarken kalplerinde kinden ne varsa hepsini çıkartıp atarız ve onlar derler ki lütfedip hidayeti ile bizi buna ( nimetlere ) kavuşturan Allah’a hamd olsun ........’’ Araf 43.

34- En - Nasir .

35- Hayy : Her zaman var olan hayat ile mevsuf olandır. O’nun hayatı yokluktan sonra ortaya çıkmış değildir. Nitekim hayattan sonrada ona ölüm yokluk arız olamaz . Diğer dirilere ise olur. Hattabi’ye göre Allah’ın zihinlerin dışında hakiki olarak var olması Hayy olaması ile mümkündür. Zaten Allah (islamda) Hayy olması ile farklılık kazanır. Her şeye hayat veren O’dur. Hayat aynı zaman da diğer sıfatlarında şartıdır. 5 yerde geçer.

36- Fahrüssemavati vel Ardı : yeri ve gökleri yaratan demektir.

37- El – Ganiy :İhtiyacı olmayan zengin olan demektir.

38- Eş – Şekür : Kulların az amellerine çok mükafat verendir.

39- El – Halim : Çok sabırlı i nefsi ve tabi gazabı heyecanından alıkoymaktır.

40- El hafi : iki defa geçmiştir.

41- El – Hayr

42- El – Kayyum : Varlığı zeval bulmayan . diriliği devam edendir. 8 yerde geçer.

43- El – Hakk : Varlığı hiç değişmeden duran ..

44- El – Azim : Her şeyin ondan aşağıda kaldığı azamet , büyüklük sahibidir ki ondan büyük birşey olamaz . O’nun büyüklüğü karşısında bütün yaratıklar küçüklük ifade eder. Azamet Allah’ın kudret ve izzetinin harici tezahürüdür. Yücelik ise daha çok O’nun zati yönü ile ilgilidir.

45- Zül Fadli : Lütuf ve ihsan sahibi demektir.

46- El – Varis , Hayrul Varisin : Allah için varis ölümsüz hayat sahibi , bütün mahlukların yok olmasından sonra kalan Baki diye açıklanır.

47- El –Hafız : kudreti ile gökleri ve yeri varlıkta tutan demektir.

48- El – Mucip : Kabul etme , cevap verme duaya icabet etme.

49- El Kavi – Zül Kuvve.

50- El – Müstean : Yardım kendisinden istenendir. “...yardımına sığınılacak Allah’tır.....’’ Yusuf 18.

51- Galip Ala Emri : İstediğini istediği şekilde yapan. “Allah emrinde galiptir ( yapamayacağı hiçbir şey yoktur. ) “Yusuf 21.

52- El – Latif : İşlerin en ince ve gizli yönlerini bilen.

53- Hayrul Fasilin : Hak ile batılı ayırt eden.

54- Esral Hasibin .

55- Falikul – Habbi .

56- Falikul İsbah : Tan yerini ağartan .

57- Bediussemavati vel ard : Programa , modele ihtiyaç duymayan .

58- Sadık .

59- Seriul İkab : Cezalandırması suratli olan.

60- El – Kebir : Kibriya sahibi demektir.

61- Er – Rezzak : Rızık veren demektir.

62- El – Kafi .

63- Züntikam : İntikam sahibi demektir.

64- Kabilut Tevb : Tevbe edenin tevbesini kabul edendir.

65- Şedidul İkab : Cezası şiddetli olan .

66- Zit Tavl : Geniş ihsan sahibi.

67- Refiudderecat : Derecesi yüksek olan .

68- Muhyil mevta

69- Mürsilin .

70- El - Metin.

71- Munzir.

72- El - Mursil.

73- Er - Rauf .

74- El - Beri : İyiliği ve hayrı geniş olmak .

75- Zil Meraic : Büyük nimetler sahibi demektir.

76- El - Tevvab : Dönmek demektir. Günahtan dönmek , vazgeçmek. Tevbeleri kabul edip günahları bağışlayan.

77- El - Bari : Misali olmadan varlıkları icad eden.

78- Camiun Nas : mahlukları toplayan.

79- El – Hasib : Kafi gelen .

80- Er – Rakip : Gözeten .

81- El - Afüv.

82- El - Mukit.

83- El - Evvel : Kıdem sıfatı .

84- El -Ahir : Baki kalan.

85- El – Kuddüs : Hatadan acizden ve her türlü eksiklikten uzak olan .

86- Es – Selam : arıza ve hadiselerden salim kalan , her türlü tehlikelerden kullarını selamete çıkaran, cennetteki bahtiyar kullarına selam eden.

87- Ez – Zahir.

88- El – Batın .

89- El – Mümin : Güven veren.

90- El – Muheymin : İnsanların yaptıklarını gözeten .

91- El – Cebbar : Bir şeyi baskıyla ıslah etmek .

92- El – Mütekebbir : Her şeyde ve hadisede büyüklüğünü gösteren .

93- El – Musavvir : Tasvir eden herşeye şekil veren .

94- El – Mubin : Aşikar olan açıklayan .

95- Nurussemavati vel ard : Işık kaynağı hidayet eden.



ALLAH’IN İSİMLERİ



Esmaül hüsna ( en güzel ) isimler olarak kuranda geçer. Kuranda 4 yerde geçer. Allah sözlük manası taşımayan yüce yaratıcının öz adıdır ( zat ismidir ) . İsimler ancak naslardan seçilir. Dua ancak esmaül hüsna ile edilir.

“De ki ister Allah deyin , ister Rahman deyin . en güzel isimler Onundur. Hangisini deseniz olur . namazında açıktan okuma , onda sesini fazla da kısma , ikisinin arası bir yol tut.’’ İsra 110.

“O yaratan var eden varlıklara şekil veren Allah’tır. En güzel isimler onundur. Göklerde ve yerde olanlar onun şanını yüceltmektedir. O galip olan her şeyi hikmeti uyarınca yapandır. “Haşr 24.

İsim işaret ettiği varlık için ifade edeceği mana açısından önem taşır. Kuranda zatı ilahiyeye nispet edilen kavramlar 313 e ulaşır. 93 isim kuranda vardır. Diğerleri hadisi şeriflerde bulunur. Yüce yaratıcıyı nitelendiren ve onu insan anlayışına yaklaştıran kavramlar ancak isimlerdir. Allah kendini bize isimleri ile tanıtmıştır. ( Diyanet İşleri Ansiklopedisi 484 ). İsimler guruplandırılmıştır. İnsan ruhunun yücelişi en büyük yaratcı ile sevgi münasebeti kurma yoluyla gerçekleşecektir. Muhabbetin yanında takva sahibi olmalıdır.

Takva ; Allah sevgisine engel olacak şeylerden nefsi korumaktan ibarettir. Bunun için takva sahipleri Allah’ın dostudur. Takva korkudan çok saygıyı ifade eder.