Ahmaklık ve haya(utanmak)
Ahmağa verilecek cevap
Sefih ve cahil bir kimse konuşunca ona cevap verme. Sükut, ona cevap vermekten daha hayırlıdır. Ahmağa verilecek en güzel cevap sükut buyurmuşlardır. Kötü sösleri de duyurmamak lazım..
Dinimizde utanmanın yeri çok mühimdir. Hayâsı olan, Allahü teâlâdan utandığı için günah işlemekten çekinir. İnsanlardan utanmayan Allahtan da utanmaz. Açıktan günah işleyen, hem insanlardan, hem de Allahtan çekinmediğini gösterir. "Allahın bildiğini kuldan ne saklıyayım" demek yanlıştır. Gizli işlediği bir günahı başkalarına açıklamak doğru değildir, hayâsızlıktır.
Hadis-i şeriflerde şöyle buyuruldu: "Hayâ imandan, hayâsızlık nifaktandır". "Hayâ ile iman bir aradadır. Biri giderse, öteki de durmaz." [Hakim]
"Fahiş ve çirkin sözlerden şiddetle kaçının!" [Nesai]
"Mümin, ayıplamaz, lanet etmez, fahiş söz söylemez" [Tirmizi]
"Cennet, fahiş ve çirkin söz konuşana haramdır." [İbni Ebiddünya]
"Allahü teâlâ, fahiş ve çirkin söz söyleyeni sevmez." [İbni Ebiddünya]
Hayânın iman ile, hayâsızlığın da imansızlık ile ilgisi büyüktür. Hayâsızın küfre düşmesi kolay olur. Hadis-i şerifte, "Hayânın azlığı küfürdür" buyuruldu. (Hakim)
|