[donpepelino]

Almanlar için mi öldük? - 1


Başlarken
Bundan 90 yıl önce Çanakkale"de neler yaşandı? Savaş
nasıl kazanıldı? Hurafe baskısı ve buraya ziyarete
gelen kadınların kıyafetleri bahane edilerek koparılan
yaygaranın arkasında asıl korkulan nedir?
Bu çalışmamızda tarihe mal olmuş Çanakkale Savaşı"nın
bilinmeyenlerini gün ışığına çıkarmaya çalıştık.
Genelkurmay Başkanlığı"nın yayınlarında, yerli ve
yabancı kaynaklarda ve savaşa katılanların
hatıratlarında yaptığımız araştırmalar sonucu oldukça
çarpıcı sonuçlar elde ettik.
Bu yazı dizisinde; Mustafa Kemal ile Alman General
Liman Von Sanders"in gizli görüşmesi, Ezineli Yahya
Çavuş kitabesinden 19. Tümen Komutanı Albay Mustafa
Kemal"in adının neden çıkarıldığı ve Çanakkale"yi
savunmak için kurulan bir ordunun başına bir Alman"ın
getirilmesinin gerekçeleri ortaya konulması gibi bir
konuya açıklık getirmeye çalıştık. Bunun yanı sıra
hafızaları işgal eden birçok sorunun cevabını da bu
dizide bulacaksınız.
¥ FARUK YÜKSEL
Yaklaşık 9 ay süren Çanakkale Savaşı"nda, yaklaşık 4
yıl süren Kurtuluş Savaşı"nda kaybettiğimiz insanın 10
katını kaybettik ve 100 binden fazla öğretmen,
mülkiyeli, tıbbiyeli, aydın ve yazar şehid oldu.
Ülkenin geleceği kayboldu.
Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İsmet
Görgülü, Çanakkale"deki kaybımızın normal üstü ve
aşırı olduğunu belirterek, "Çanakkale Zaferi ile
övünürüz. Hakkımızdır. Bu zafer için verdiğimiz normal
üstü insan kaybımızla da üzülürüz. Üzülürüz, ama
genelde bunu savaşın bir gereği gibi görür ve
kabulleniriz. Acaba bu savaş, verdiğimizden daha az
insan kaybı ile sonuçlandırılamaz mıydı veya neden bu
kadar fazla insan kaybettik, gibi soruların üzerinde
durmayız. Bunun hesabını sormayız. Aşırı insan
kaybımıza sebep de, Çanakkale Muharebeleri"nde Türk
ordusunun içinde yer alan az sayıdaki Alman komutanlar
ve başta bu muharebeleri yöneten Alman ordu
komutanıdır. Çanakkale"de biz Almanlar için mi öldük?"
diyor. (Yrd. Doç. Dr. İsmet Görgülü,
www.canakkale.gen.tr)
HERKESİN GÖZÜ BOĞAZLAR"DA...
Bu savaşa neden katılmıştık? Her ülkenin niyeti
farklıydı. Rusya boğazları ele geçirip sıcak denizlere
inmeyi hedeflerken, İngiltere Süveyş Kanalı ve Hint
yolunun güvenliği için Filistin"i ele geçirmeyi
tasarlıyor, Fransa; Lübnan, Suriye ve Kilikya"nın
kontrolünü düşlüyor; İtalyanlar ise Antalya"ya sahip
olmayı istiyorlardı. Herkesin gözü Boğazlar"daydı.
ENVER PAŞA, ALMANYA İLE GİZLİ ANLAŞMA İMZALADI
Bu arada; Enver Paşa, Talat ve Cemal Paşa, 2 Ağustos
1914 tarihinde, Padişah Mehmed Reşat ve kendi
arkadaşlarından bile gizleyerek, Almanlarla ittifak
anlaşması yaptılar. Çanakkale"yi savunmak için kurulan
bir ordunun başına bir Alman getirilmişti. Alman
hayranı İttihat ve Terakki"nin önde gelen
ihtilalcileri Almanların ayak oyununa gelmiş ve
Avrupalıların petrol rekabetinin orta yerine koca
ülkeyi yuvarlamışlardı. 24 Mart 1918"de Çanakkale
Muharebeleri"ni yapan 5. Ordu"nun kurulmasına emir
verildi ve komutanlığına Alman Generali Liman von
Sanders atandı.
SAVAŞIN BEDELİ AĞIR OLDU
Osmanlı-Alman ittifakının imzalandığı gün, 2 Ağustos
1914 tarihinde memlekette genel seferberlik ilan
edilmişti. Ahmed Emin Yalman, seferberlikle birlikte
iktisadi hayatın çöktüğünü söylüyor: "Seferberlik
demek, üç gün içinde 20-45 yaşları arasındaki bütün
erkeklerin üç günlük yiyecekleriyle askerlik
şubelerine başvurmaları demekti; bu isteniyordu.
Sakatlar dahi istisna edilmemiş, sakatlıklarının
şubelerce tesbit edileceği esası getirilmişti.
Şubelerin önlerine öyle büyük kalabalıkları birikmişti
ki değil üç gün, haftalarca sürdü askere alma.
İşlemleri tamamlanmadan başvuranlara yemek
verilmediğinden, büyük sefalete yol açılmış oldu ve
birçokları kaçakçılığı, hatta eşkiyalığı göze alarak,
askerlikten vazgeçtiler. Üstelik, 1914 yılının mahsülü
mükemmeldi; fakat seferberlik yüzünden birçok yerde
hasat yapılmadı; ürünler ziyan oldu. İktisadi hayat
büyük bir darbe yedi. (Ahmed Emin Yalman, (Turkey in
the World War, New Haven, Yale Universtiy Press, 1930)
Çanakkale Acı İlaç, Deva Holding)
İ. Hakkı Sunat da, seferberlikle birlikte yedek
subaylar kanunu çıkarıldığını hatırlatıyor ve "Lise
mezunları, üniversite, yüksek okul ve bir kısım
medrese okulu öğrencileri yedek subay olacak. Bunlar
derhal açılacak yedek subay talimgahlarına
başvuracaklar. Sonra bir kanun daha: Askere
çağırılanlar, yedi gün içinde askerlik şubelerine
gitmezlerse kaçak sayılarak kurşuna dizilecekler.
Askerden kaçanlar da öyle" diyor. (İ. Hakkı Sunat
(Gelibolu"dan Kafkaslara, Birinci Dünya Savaşı
Anılarım, İş Bankası Kültür Yayınları, 2003) Çanakkale
Acı İlaç, Deva Holding)
Osmanlı"nın Çanakkale Savaşı"na sadece nefer değil,
ülkenin en iyi kadrolarını da gömdüğü bir gerçektir.
Bu çocuklar, okul sıralarını doldurmak yerine, önce
Çanakkale"de, sonra Kurtuluş Savaşı"nda ölmeye
hazırlanıyorlardı. (Çanakkale Acı İlaç, Deva Holding.)
NEDEN ÇANAKKALE"YE GELDİLER?
İngiliz, Fransız, Avustralya ve Yeni Zellandalı asker
ve devlet adamlarının bu savaşla ilgili ifadeleri
dikkat çekicidir. Çanakkale"de Fransız ve İngiliz Kara
Kuvvetleri"nin başkumandanlığı görevini yürüten
General Hamilton, Çanakkale"ye geliş sebebini şöyle
açıklıyor: "Çağımızın ekonomik zaferinin birinci şartı
İstanbul"u Türkler"den almaktır. Her ne pahasına
olursa olsun alacağız. Ümit ediyorum ki, geleceğin
harb okulu öğrencileri büyük bir İmparatorluğu
harakiri yapmaya mecbur bırakmak için, neden bu kıraç,
beş para etmez kayalıkların eteklerinde sıkıştığımızı
değerlendirebileceklerdir!... Bu kayalıklar Osmanlı
Sultanı"nın kara kalbine hançerin saplandığı en ideal
yerdir. Biz de hançerimizi onun kara kalbine saplamış
bulunuyoruz. Yalnız hançer henüz etini deldi ve
yarasından yeni yeni kan akmaya başladı. Her gün
ölümden kurtulmak için çırpınıyor. Biz bir metre
ilerleyemesek dahi, Halife"nin canı alınıncaya kadar
kara kanı bu kaba akıtılacaktır." (Jean Hamilton,
Gelibolu Günlüğü - Hürriyet yayınları 1972- İstanbul)
Çanakkale Savaşı"nın fikir babası İngiliz devlet adamı
Winston Churchill"in hatıratlarında Çanakkale
Savaşı"nı şöyle özetliyor: "8 Ocak 1916 tarihine kadar
kaldığımız bu bir karış toprak üzerinde bir adım dahi
ilerleyememiş ve nihayet geriye itilmiştik!... Artık
ben de, bütün askerlerimde de, İstanbul"u ele
geçiremeyeceğimiz fikri yerleşmeye başlamıştı. Zira
Gelibolu zorlamasını bir tek gaye için yapmıştık.
İstanbul"u ele geçirmek. Sanki karşımızda demirden ve
alevden yapılmış bir perde vardı!" (Emekli Albay
İbrahim Artunç, Çanakkale Muharebeleri - Genelkurmay
Askeri Tarih ve Strateji Etüt Başkanlığı)