“BEN” yerine “BİZ̶
Soru:
Niçin Allah (c.c.) kendisinden bahsederken “BEN” yerine “BİZ” kelimesini kullanıyor.?
Cevap:
Önce genel durumu değerlendirmek için Türk Dil Kurumunun hazırladığı “Türkçe Sözlük” kitabına bakalım: “Biz: 1- Çoğul birinci kişi zamiri 2-(Resmi konuşmada) bazen tekil birinci kişi zamiri (Ben) yerine “Biz” kullanılır...3- (Bazı yazarlar için) “Ben” zamirinin yerine “Biz” kullanılır. (Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, 1988)
Her lisanda olduğu gibi, Arapça’da da Türkçe’de de, bilhassa resmi konuşmalarda saygı ifadesi olarak konuşan kimse karşısındakine “Sen” yerine “Siz” kelimesini kullanır. Meselâ bir memur, müdürüne “sen böyle söylemiştin” demez. Ancak “Siz böyle söylemiştiniz” der. Halbuki müdür bir tek kişidir. Bu bir saygı ifadesidir.
Bunun gibi bilhassa yazılı ifadelerde “Ben daha önce böyle yazmıştım.” veya “Ben böyle izah etmiştim” denmez; “Biz böyle yazmıştık”, “Biz böyle ifade etmiştik” denir ki, bu ifade daha şık ve daha uygun kabul edilmiştir. Kendim de, bu kitapta “Ben” yerine “Biz” ifadesini kullanıyorum.
Kur’ân-ı Kerimdeki “Biz” ifadesine gelince: Allah’ın (c.c.) kullandığı “Biz” kelimesinin çoklukla hiçbir ilgisi yoktur. Baştan sonuna kadar, yazılışı Arap şair ve ediplerine, pes dedirten bir mucize olan Kur’ân’ın; elbette ki ifade şekli büyük bir mucizedir. Ve “Biz” kelimesi Allah’ın (c.c.) zatına saygı ifadesidir. Bir çok âyette “Biz” kelimesi kullanıldığı gibi, yine birçok âyette de Allah (c.c.) bir tek olduğunu, eşinin ortağının bulunmadığını pekiştirmek için bir âyette defalarca “Ben” kelimesini tekrarlamaktadır. İşte birkaç örnek:
Önce “biz” şeklinde hitab eden âyetleri okuyalım:
“Biz yeryüzünü bir döşek yapmadık mı? Dağları da birer kazık. Sizi çifter çifter yarattık. Uykunuzu bir dinlenme kıldık.” (Nebe Sûresi âyet: 6-9)
“Geceyi bir örtü yaptık. Gündüzü de çalışıp kazanma zamanı kıldık. Üstünüzde yedi kat sağlam göğü bina ettik. (Orada) alev alev yanan bir kandil yarattık.” (Nebe Sûresi âyet: 10-13)
“Sıkışan bulutlardan şarıl şarıl akan sular indirdik. Size tohumlar, bitkiler,yetiştirmek için Ve ağaçları(birbirine) sarmaş dolaş bahçeler” (Nebe Sûresi âyet: 14-16)
“Bizim âyetlerimizi yalanladıkça yalanlamışlardı. Biz ise her şeyi bir kitapta sayıp yazmışızdır. Tadın! Bundan sonra yalnızca azabınızı arttıracağız” (Nebe Sûresi âyet: 28-30)
“Biz onu (Kur"an"ı) Kadir gecesinde indirdik.” (Kadir Sûresi âyet: 1)
“(Resûlüm!) Kuşkusuz biz sana Kevser"i verdik. Şimdi sen Rabbine kulluk et ve kurban kes.” (Kevser Sûresi âyet: 1-2)
Şimdi de “ben” diye hitab eden âyetleri okuyalım:
“Oraya vardığında kendisine (tarafımızdan): Ey Musa! diye seslenildi:”(Tâhâ sûresi âyet : 11)
“Muhakkak ki ben, evet ben, senin Rabbin’im! Hemen pabuçlarını çıkar! Çünkü sen kutsal vâdi Tuvâ"dasın!”(Tâhâ sûresi âyet : 12)
“Ben seni seçtim. Şimdi vahyedilene kulak ver.”(Tâhâ sûresi âyet : 13)
“Muhakkak ki “Ben, yalnızca ben Allah"ım. Benden başka ilâh yoktur. Bana kulluk et; beni anmak için namaz kıl”(Tâhâ sûresi âyet : 14)
“De ki: O, Allah birdir. Allah Sameddir. O, doğurmamış ve doğmamıştır. Onun hiçbir dengi yoktur.”(İhlas sûresi âyet : 1-4)
“(Rabbimiz!) Ancak sana kulluk eder ve yalnız senden yardım isteriz” (Fatiha sûresi âyet: 5)
Her gün beş vakit namazın her rekâtında okuduğumuz Fatiha sûresinde gördüğünüz gibi Allah’a “İyyake na’büdü ve iyyake nestain” yani “Yalnız sana ibadet eder, yalnız senden yardım bekleriz.”şeklinde hitab etmemiz Allah’ın emridir. Bu da elbette ki Allah’ın bir tek olduğunun ifadesidir. Tâha sûresinin 11 nci âyetinde; “Ey Musa” diye seslenildikten sonra; 12 nci âyet şöyle başlıyor: “Ben, (evet) Ben senin Rabbinim”; 13 ncü âyette “Ben seni seçtim vahyolunanı dinle”; 14 ncü âyette “Muhakkak Ben (evet) Ben Allah’ım, Benden başka İlâh yoktur. (Yalnız) Bana kulluk et ve Beni anmak için namaz kıl.”
Görüldüğü gibi yukarıda geçen yalnız dört âyette sekiz defa “Ben” kelimesi kullanılmış; bir tek olduğu iyice pekiştirilmiştir. Bazı yerde geçen “Biz” kelimesi söylediğimiz gibi zatına saygı ifadesidir. İlâhlar yoktur. İhlas (Kul hûvallah) sûresinde bildirildiği gibi “O Allah bir tektir. Doğurmamış ve (başkası tarafından) doğurulma*mıştır. O hiçbir şeye muhtaç değildir. Her şey O’na muhtaçtır. Hiçbir şey O’nun dengi olamaz.” (İhlas sûresi âyet: 1-4) Evet O (Allah), bir tektir.
|