AYDINLARIN KURAN HAKKINDAKİ YORUMLARINDAN BAZILARI
Kuran"ın Edebi Mükemmelliği ve Taklit Edilemezliği Hakkındaki Yorumlardan Bazıları
Mekkeliler hala ondan mucize istiyorlardı ve Hz. Muhammed (sav), dikkate değer bir cesaretle ve
kendinden eminlikle misyonunun teyidi olarak Kuran"ın kendisine başvurdu. Tüm Araplar gibi onlar da
lisan ve konuşma sanatında uzmandılar. Eğer Kuran onun kendi yazması olsaydı, diğer kişiler onunla
rekabet edebilirdi. Bırakalım onun gibi on ayet yazsınlar. Eğer yazamazlarsa (ki kesinlikle
yazamazlar) o zaman Kuran"ı açık bir mucize olarak kabul etsinler. (Oxford Üniversitesi"nden ünlü
Arap dili uzmanlarından Hamilton Gibb)248
Edebi bir dev yapıt olarak Kuran tek başına durmaktadır; Arap edebiyatının eşsiz bir ürünüdür, kendi
deyimiyle selefi ve halefi yoktur. Tüm çağların Müslümanları yalnızca içeriğinin değil, üslubunun da
taklit edilemeyeceği konusunda birleşmişlerdir… (Arap dili uzmanı Hamilton Gibb)249
Kuran"ın Arap edebiyatının gelişimi üzerindeki etkisi ölçülemez ve bu etki pek çok yönde olmuştur.
İçerdiği fikirler, dili, kafiyesi sonraki tüm edebi eserlere az ya da çok nüfuz etmiştir. Belirli
dil özellikleri ne bir sonraki yüzyıl nesrinde ne de daha sonraki nesir yazılarında taklit
edilemedi, fakat en azından kısmen Kuran"ın Arap diline getirdiği esneklik nedeniyle mevcut durum
hızlı bir şekilde gelişebildi ve imparatorluk yönetiminin ve gelişen toplumun yeni ihtiyaçlarına
göre bir hal aldı. (Arap dili uzmanı Hamilton Gibb)250
Misyonunun gerçekliğinin bir kanıtı olarak ne zaman Hz. Muhammed (sav)"ten bir mucize istense, O,
Kuran"ın İlahi kaynağının bir kanıtı olarak Kuran ifadelerini ve kıyaslanamaz üstünlüğünü
kullanmıştır. Aslında Müslüman olmayan kişiler için bile hiçbir şey onun anlaşılır bir bütünlüğe ve
kavrayıcı bir tokluğa sahip dilinden daha harika değildir... Gösterişli ahenklerle dolu seslerin
bolluğu ve olağanüstü ritimler, en düşmanca ve kuşkuyla yaklaşan kişilerin değişmesinde önemli
olmuştur.251 (Paul Casanova"nın "L"Enseignement de I"Arabe au College de France" (Fransız Kolejinde
Arap Eğitimi) adlı makalesinden)
Kuran Cebrail tarafından Hz. Muhammed (sav)"e dikte ettirilmiş, kelimesi kelimesine Allah"ın bir
vahyidir. Kendisi ve Allah"ın peygamberi Hz. Muhammed (sav)"in doğruluğunu teyit eden bir mucizedir.
Mucizevi niteliği kısmen tarzında yatar -o kadar mükemmel ve yücedir ki hiçbir insan ve cin en kısa
suresiyle kıyaslanabilecek tek bir sure yazamaz- kısmen de öğretisinin içeriğinde, gelecek
hakkındaki bilgilerinde ve Hz. Muhammed (sav)"in asla kendi kendine elde edemeyeceği bilgilerin
olağanüstü derecede doğruluğunda yatar.252 (Harry Gaylord Dorman"ın Towards Understanding Islam
(İslam"ı Anlamaya Doğru) adlı kitabından)
Arapça Kuran"a aşina olan herkes bu dini kitabın güzelliğini övmede hemfikirdir; biçimindeki ihtişam
o kadar üstündür ki, herhangi bir Avrupa lisanına tercüme edildiğinde gerektiği gibi takdir
edilemeyebilir.253 (Edward Montet, Traduction Francaise du Coran (Kuran"ın Fransızca Tercümesi) adlı
kitabından)
Orijinal Arapçası ile Kuran insanı harekete geçiren bir güzelliğe ve cazibeye sahiptir. Özlü ve
üstün stili, genellikle kafiyeli olan, birden çok anlamlar içeren kısa cümleleri, kelime kelime
tercümesinde ifade edilmesi son derece zor olan anlamlı bir etkiye ve patlayıcı bir enerjiye
sahiptir.254 (John Naish"in The Wisdom of the Qur"an (Kuran"ın Hikmeti) adlı kitabından)
Kuran evrensel olarak, Arapların en asil ve kibarı olan Kureyş lehçesinde, en güzel ve saf bir dille
yazılmıştır… Kuran"ın stili güzel ve akıcıdır… ve birçok yerde özellikle de Allah"ın haşmeti ve
nitelikleri tarif edildiği zamanlar yüce ve görkemlidir… O kadar başarılıdır ve dinleyicileri o
kadar hayrete düşürür ki, bazı muhalifleri bunun bir büyücülük ve sihir etkisi olduğunu
düşünmüşlerdir.255 (George Sale"in, The Koran: The Preliminary Discourse (Kuran: İlk Vaaz) adlı
kitabından)
Gerçekliğin, hikmetin ve üslup sadeliğinin mucizesi...256 (Aziz Bosworth Smith"in Mohammed and
Mohammadanism (Hz. Muhammed ve Muhammedçilik) adlı kitabından)
Kuran seçkin güzellikte bir kafiyeye ve kulağı büyüleyen bir ahenge sahiptir. Pek çok Hıristiyan
Arap, Kuran"ın stilinden hayranlıkla bahseder ve pek çok Arapça uzmanı onun mükemmelliğini kabul
eder... Gerçekte, hem şiir hem nesirde engin ve verimli olan Arap edebiyatı içinde onunla
kıyaslanacak hiçbir şey yoktur.257 (Alfred Guillaume"ın Islam (İslamiyet) adlı kitabından)
Kuran"ın İlahi Bir Kitap Olması ve İnsanlar Üzerindeki Etkisi Hakkındaki Yorumlardan Bazıları
Bütün olarak Kuran"da en zeki insanlar, en büyük filozoflar ve en yetenekli politikacılardan
alınabilecek bir akıl koleksiyonu buluruz. Ama Kuran"ın ilahi kaynaklı olduğunun başka bir kanıtı
daha bulunmaktadır; vahyedildiği günden bugüne kadar çağlar boyunca bozulmadan korunmuş olması...
Müslüman dünya tarafından tekrar tekrar okunan bu kitap, iman eden kişide hiçbir bıkkınlık meydana
getirmez, aksine tekrarları yoluyla her gün daha da çok sevilir. Onu dinleyen ya da okuyan kişide
derin bir huşu ve saygı hissi uyandırır... Dolayısıyla, İslam"ın büyük ve hızlı bir şekilde
yayılmasını sağlayan, her şeyden öte, bu kitabın Allah"ın kitabı olmasıdır...258 (Laura Veccia
Vaglieri"ın Apologie de I"Islamisme (İslamiyet Adına Bir Açıklama) adlı kitabından)
Kuran çok sayıda mükemmel ahlaki tavsiyeler içerir ve içeriği küçük bağlantısız parçalardan oluşur,
öyle ki tüm insanların onaylaması gereken özdeyişler bulmadan tek bir sayfasını bile geçemeyiz.
Kuran"ın bölümler halindeki bu yapısı hayattaki herhangi bir olayda sıradan insanlara uygun olan,
kendi içinde bir bütün olan metinler, özdeyişler ve kurallar meydana getirir.259 (John William
Draper"ın A History of the Intellectual Development of Europe (Avrupa"nın Entelektüel Tarihinin
Gelişimi) adlı kitabından)
[Allah"ın] Güç, bilgi ve evrensel İlahi takdir ve birliği (göklerin ve yerin sahibi tek bir Allah"a
olan inanç ve güven) niteliklerine atfen Kuran"da geçen İlahi doğa anlayışı, ayrıca yüksek ve derin
ahlaki azim, öğüt verici akli konuların Kuran"da yer alması ve güçlü milletler ve büyük
imparatorlukların kurulacağını ispatlayan bölümler bulunması sebepleriyle Kuran"ın en üst derecede
övgüye layık olduğu da kabul edilmelidir.260 (Aziz J. M. Rodwell’in Arapça’dan tercüme İngilizce
Kuran mealinin önsözünden)
… Edebi bir ürün olarak onun değeri bazı subjektif ve estetik zevklerin ön yargıları ile
ölçülmemelidir, ancak Hz. Muhammed (sav)"in çağdaşları ve hemşehrilerinde oluşturduğu etki göz
önünde bulundurulmalıdır. Şimdiye kadar düşman olan elementleri tek bir vücutta birleştirmenin yanı
sıra, eğer dinleyenlerin kalbine bu kadar güçlü ve ikna edici sesleniyorsa, şimdiye kadar Arapların
zihniyetinin ötesinde olan fikirleri canlandırıyorsa belagatı mükemmeldir, çünkü kabilelerden medeni
bir ulus kurmuştur...261 (Dr. Steingass"ın, T. P. Hughes"un Dictionary of Islam (İslam Sözlüğü) adlı
kitabında yer alan bir sözü)
… Arapça Kuran"ın yüce belagatını zayıf da olsa yansıtacak bir şeyler üretme girişimim, mesajın
kendisinin yanı sıra, kompleks ve zengin kafiyeleriyle çeşitlenmiş insanlığın en büyük edebi
başyapıtı olan Kuran"ın karşısında sönük kaldı... Müslüman Pickthall"ın Kutsal Kitabı tarif ederken
kullandığı tabirle bu "taklit edilemez ahenk" daha önceki tercümanlar tarafından neredeyse tümüyle
göz ardı edilmiştir; bu yüzden muhteşem şekilde süslenmiş orijinaliyle kıyaslandığında (meallerin)
donuk ve düz seslere sahip olması şaşırtıcı değildir.262 (Arthur J. Arberry"nin The Koran
Interpreted (Açıklamalı Kuran) adlı kitabından)
Modern bilginin ışığında Kuran tamamen objektif olarak incelendiğinde, pek çok kereler belirtildiği
gibi ikisi arasındaki uzlaşma fark edilir. Hz. Muhammed (sav)"in zamanındaki bir kişinin o günün
bilgisiyle böyle ifadelerin sahibi bir yazar olması düşünülemez. Bu tür düşünceler Kuran"ın
eşsizliğini gösteriyor ve tarafsız bilim adamını, materyalist sebeplere dayanan bir açıklama
getirmedeki yetersizliğini kabul etmeye zorluyor. (Dr. Maurice Bucaille, Paris Üniversitesi, Cerrahi
Klinik Başkanı)263
… Kuran, başlangıç noktası olarak değişmeyen yerini muhafaza etmiştir… Herkesin anlayabileceği özlü
bir anlatıma sahip olan bu din, insanların vicdanını harekete geçirmeye yönelik üstün bir güce de
sahiptir.264 (Ünlü Fransız aydınlardan Edward Montet)
… Hem korunmuş olması hem de özü itibariyle tamamiyle eşsiz bir kitap var… hiç kimsenin ciddi bir
şüphe ortaya atmayı başaramadığı gerçek bir otorite.265 (Aziz Bosworth Smith"in Mohammed and
Mohammadanism (Hz. Muhammed ve Muhammedçilik) adlı kitabından)
… Kuran, vicdan özgürlüğünü açık bir şekilde destekler.266(James Michener"ınn "Islam: The
Misunderstood Religion" (İslamiyet: Yanlış Anlaşılan Din) adlı makalesinden)
Adalet anlayışı, İslam"ın harikulade ülkülerinden biridir, çünkü Kuran"ı okuduğumda hayatın bu
dinamik prensiplerini görüyorum; bunlar mistik değiller, aksine tüm dünyaya uyan, hayatın günlük
seyrine uygun pratik ahlak sistemini görüyorum.267(Speeches and Writings of Sarojini Naidu (Sarojini
Naidu"nun Konuşma ve Yazıları) adlı kitapta yer alan "The Ideals of Islam" (İslamiyetin İdealleri)
konulu bir konferanstan)
Kuran"ı bir kaynak, bilimlerin başı olarak bulmak bizi şaşırtmamalı. Kuran"da gökler ve yerle, insan
hayatıyla, ticaret ve çeşitli işlerle ilgili her konudan söz edilmektedir ve bu da kutsal kitabın
bölümlerindeki tefsirleri oluşturan tek bir konuyla ya da bir konunun tek bir yönüyle ilgili
metinleri meydana getirmektedir. Kuran bu şekilde Müslüman dünyasındaki tüm bilim dallarındaki
muhteşem gelişmelerin temel sebebidir... Bu sadece Arapları etkilemekle kalmamış aynı zamanda Yahudi
felsefecilerin metafizik ve dini konulara Arap metotlarıyla yaklaşmalarına neden olmuştur. Son
olarak, Hıristiyan skolastisizminin Arap din felsefesi ile ne şekilde harmanlandığı hakkında daha
fazla tartışmaya gerek yoktur.
İslami sınırlar içerisinde uyanan manevi hareket, sadece dini tahminlerle sınırlı değildir.
Yunanlıların felsefi, matematiksel, astronomik ve tıbbi yazılı eserleriyle olan tanışıklık bu
çalışmaların devamlılığına yol açmıştır. Hz. Muhammed (sav) açıklayıcı vahiylerle Allah"ın
mucizelerinin bir parçası olarak insanın hizmetine verdiği, dolayısıyla tapınılmaması gereken gök
cisimlerinin hareketlerine defalarca dikkat çekmiştir. Tüm ırklardan Müslümanların astronomi ilmi
üzerinde nasıl başarıyla çalıştıkları onların yüzyıllarca bu ilmin başlıca destekçisi olmalarından
anlaşılmaktadır. Şimdi bile pek çok Arapça yıldız ismi ve teknik terim kullanımdadır. Avrupa"da
Ortaçağ astronomları Arapların öğrencileri olmuştur.
Aynı şekilde Kuran tıbbi çalışmalara da güç vermiş, genel olarak doğa üzerinde düşünmeyi ve
çalışmayı tavsiye etmiştir.268 (Prof. Hartwig Hirschfeld"ın New Researches into the Composition and
Exegesis of the Qur"an (Kuran"ın Yapısı ve Tefsiri Üzerine Yapılan Yeni Araştırmalar) adlı
kitabından)
Kuran genel kabulle dünyanın büyük İlahi kitapları arasında önemli bir yer tutar. Çağ açan
çalışmaların en yenileri edebiyat sınıfına ait olsa da, bunların hemen hiçbiri büyük insan kitleleri
üzerinde böyle muhteşem bir etki bırakmamıştır. Kuran insan düşüncesinde yeni bir evre ve taze bir
özyapı meydana getirmiştir. Önce Arap Yarımadası"nın birbirinden farklı çok sayıdaki çöl kabilesini
kahramanlar milletine dönüştürmüş, daha sonra da bugün Avrupa ve Doğu"nun en büyük güçlerden biri
olarak dikkate alınması gereken Hz. Muhammed (sav) döneminin çok geniş politik-dini
organizasyonlarını oluşturmaya devam etmiştir.269 (Aziz J. M. Rodwell’in Arapça’dan tercüme
İngilizce Kuran mealine, G. Margoliouth tarafından yazılan giriş bölümünden)
… elimize her aldığımızda… kısa bir süre içinde bizi cezbeden, hayretler içinde bırakan ve en
sonunda önünde eğilecek kadar hayran bırakan bir eserdir… Kuran"ın üslubu, içeriği ve amacına uygun
olarak çok kuvvetli, yüce ve muhteşemdir… bu kitap tüm çağlar boyunca en etkili kitap olarak
kalacaktır.270 (Goethe"nin T. P. Hughes"un Dictionary of Islam (İslam Sözlüğü) adlı kitabında yer
alan bir sözü)
246. [F. F. Arbuthnot, The Construction of the Bible and the Koran, London, 1985, s. 5.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
247." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
247.</a> Dr. Adel M. A. Abbas, Anne P. Fretwell, Science Miracles, No Sticks or Snakes, Amana
Publications, Beltsville, Maryland, ABD, 2000, s. 13.
248. [H. A. R. Gibb, Islam-A Historical Survey, 1980, Oxford University Press, s. 28.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
249." target="_blank">http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
249.</a> [H. A. R. Gibb, Arabic Literature-An Introduction, 1963, Oxford at Clarendon Press, s. 36.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
250." target="_blank">http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
250.</a> [H. A. R. Gibb, Arabic Literature-An Introduction, 1963, Oxford at Clarendon Press, s. 36.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
251." target="_blank">http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
251.</a> [Paul Casanova, "L"Enseignement de I"Arabe au College de France", Lecon d"overture, 26th April
1909]; <a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
252." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
252.</a> [Harry Gaylord Dorman, Towards Understanding Islam, New York, 1948, s. 3.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
253." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
253.</a> [Edward Montet, Traduction Francaise du Coran, Introduction, Paris, 1929, s. 53.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
254." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
254.</a> [John Naish, M. A. (Oxon), D. D., The Wisdom of the Qur"an, Oxford, 1937, önsöz s. 8.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
255." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
255.</a> [George Sale, The Koran: The Preliminary Discourse, London & New York, 1891, ss. 47-48.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
256." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous1.htm
256.</a> Aziz R. Bosworth Smith, Mohammed and Mohammadanism adlı kitabından;
<a href="redirect.jsp?url=http://www.ndirect.co.uk/~n.today/disc160.htm
257." target="_blank">http://www.ndirect.co.uk/~n.today/disc160.htm
257.</a> [Alfred Guillaume, Islam, 1990 (Reprinted), Penguin Books, ss. 73-74.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
258." target="_blank">http://www.islamic-awareness.org/Quran/Miracle/ijaz.html
258.</a> [Laura Veccia Vaglieri, Apologie de I"Islamisme, ss. 57-59];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/ARCHIVE.htm
259." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/ARCHIVE.htm
259.</a> [John William Draper, A History of the Intellectual Development of Europe, c. I, London, 1875,
ss. 343-344.]; <a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/ARCHIVE.htm
260." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/ARCHIVE.htm
260.</a> [Rev. J. M. Rodwell, M. A., The Koran, London, 1918, s. 15.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous2.htm
261." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous2.htm
261.</a> [Dr. Steingass, quoted in T. P. Hughes" Dictionary of Islam, s. 528.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
262." target="_blank">http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
262.</a> [Arthur J. Arberry, The Koran Interpreted, Oxford University Press, London, 1964, s. x.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
263." target="_blank">http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
263.</a> [Maurice Bucaille, The Qur"an and Modern Science, 1981, s. 18.];
<a href="redirect.jsp?url=http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
264." target="_blank">http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
264.</a> Edward Montet; <a href="redirect.jsp?url=http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
265." target="_blank">http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
265.</a> [Reverend Bosworth Smith in Muhammad and Muhammadanism, London, 1874.];
<a href="redirect.jsp?url=http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
266." target="_blank">http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
266.</a> [James Michener in Islam: The Misunderstood Religion, Reader"s Digest, May 1955, ss. 68-70.];
<a href="redirect.jsp?url=http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
267." target="_blank">http://users.erols.com/zenithco/quote1.html
267.</a> [Lectures on "The Ideals of Islam", Speeches and Writings of Sarojini Naidu, Madras, 1918, s.
167.]; <a href="redirect.jsp?url=http://www.mostmerciful.com/published-quotes.htm
268." target="_blank">http://www.mostmerciful.com/published-quotes.htm
268.</a> [Hartwig Hirschfeld, Ph. D., M. R. AS., New Researches into the Composition and Exegesis of the
Qur"an, London 1902, s. 9.]; <a href="redirect.jsp?url=http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous2.htm
269." target="_blank">http://www.islamweb.net/english/quran/miracalous/miracalous2.htm
269.</a> [G. Margoliouth, Introduction to J. M. Rodwell"s, The Koran, Everyman"s Library, New York,
1977, s. vii.]; <a href="redirect.jsp?url=http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
270." target="_blank">http://www.quran.org.uk/ieb_quran-feedback.htm
270.</a> [Goethe, quoted in T. P. Hughes" Dictionary of Islam, s. 526];
Kaynaklar iki makaleyi Icerir.