Beş Maymun Hikayesi
Beş Maymun Hikayesi ve Toplumsal/Kurumsal Negatif Öğrenme
Kafese beş maymun koyarlar. Ortaya da bir merdiven konur ve
tepesine de iple bir kangal muz asılır. Her bir maymun merdivenleri
çıkarak muzlara ulaşmak istediğinde dışarıdan üzerine soğuk su sıkılır.
Her bir maymun aynı denemeyi yapar, buz gibi soğuk suyla ıslatılır.
Bütün maymunlar bu denemeler sonunda sırılsıklam ıslanırlar. Bir süre
sonra muzlara doğru hareketleneni diğer maymunlar engellemeye başlar.
Su kapatılıp maymunlardan biri dışarı alınır, yerine yeni
bir maymun konulur. İlk yaptığı iş, koşup muzlara ulaşmak için
merdivene tırmanmak olur. Fakat diğer dört maymun buna izin vermez ve
yeni maymunu bir de döverler.
Daha sonra ıslanmış maymunlardan biri daha yeni bir
maymunla değiştirilir. Ve o da merdivene ilk yaptığı atakta dayak yer.
Bu maymunu en şiddetli ve istekli döven de biraz önce diğerleri
tarafından engellenen ve ilk dayağı yiyen birinci yeni maymundur.
Islak maymunlardan üçüncüsü de değiştirilir. Bu da ilk
atağında diğerleri tarafından cezalandırılır. Diğer dört maymundan yeni
gelen ikisinin en yeni gelen maymunu niye dövdükleri konusunda hiç bir
fikirleri yoktur ama en iştahlı dövenler de onlardır.
Sonra en baştaki ıslanan maymunların dördüncü ve beşincisi
de yenileriyle değiştirilir.
Ama tepelerinde o bir kangal muz hala asılı olduğu halde
artık hiç biri merdivene yaklaşmamaktadır.
Neden mi?
Çünkü burda işler böyle gelmiiiş, böyle gider..
|